ИСЛАМ — ТЕРРОРИЗМГЕ ҚАРСЫ
Қазіргі таңда әлемдегі 2 миллиардқа жуық адам мұсылманшылықты ұстанады. Әлем бойынша Ислам дінін көптеген ұлттар ұстанады. Қазақстан халқының басым бөлігіне бірден-бір ортақ рухани құндылық, ол — Ислам діні. Әр нәрсенің екі ұшы бар демекші, дінді елді біріктірудің емес, керісінше бөлудің құралы ретінде пайдаланатындар бар. Ал қазіргі түрлі ағымдардың жетегіне көніп, айдауымен жүрген азаматтарымыз: біздің ата-бабамыз адасқан екен, тура жол осы екен деп, бір жолды ұстанып, сыртқы күштердің құралына айналып жүргендерін өздері де білмейді. Қазақстан сияқты энергияға бай елдің ішін осылайша ыдырату алпауыт елдерге жағатыны сөзсіз.
Мұсылмандар өзара бауырмалдық қағида төңірегінде топтасады. Жаңадан егемендік алған алғашқы онжылдықта діндар азаматтарымыздың арасында, мешіттерде береке-бірлік басым еді. Мешіткеи келуші жамағат бір имамға құлақ асып, айтқанымен жүріп келді. Түрлі ағымдар шыға бастағанда жамағаттың ортасы қақ жарылды. Неге десе, ағымның адамдары ел бірлігіне қарағанда өз идеологиясына басымдық береді. Осылайша алдымен отбасы бөлінеді, артынан қоғамның бөлінуіне алып барады.
Жылтырағанның бәріне қызыға берудің қажеті жоқ. Осы орайда әсіресе, жастарға айтарым: діндар екен, тақуа екен деп, өте нәзік болып табылатын дін мәселесінде көлденең көк аттыға сене беруге болмайды. Тіпті ол етжақын ағайыныңыз болса да.
Шындығында, дін зайырлы қоғамымыздың ажырамас бөлігі болып табылады, сондықтан құзырлы мемлекеттік мекемелер еліміздегі діни қатынастарды одан әрі дамытуға әрқашанда мүдделік танытады.Соңғы кезде әлемнің көптеген елдері үшін терроризммен күрес мәселесі аса өзекті болып отыр. Терроризм – бұл қылышынан қаны тамып тұрған зұлмат. Терроризм барлық түрлері және көріністерімен, ауқымы және қарқындылығымен, зұлымдығы және қанішерлігімен бүгінгі заманда ең өткір мәселеге айналды.
Біздің пікірімізше, ислам фундаментализмі, яғни, салафизм идеологиясы діни радикализмінің пайда болуына қатты ықпал етуде. Бұл жат идеологияны жақтаушылардың көзқарастары мен ұстанымдары зайырлы қоғамда емін-еркін өмір сүретін дәстүрлі исламмен сәйкес келмейді. Террористердің қауіптілігі сонда, қой терісін жамылған қасқыр іспеттес, қасиетті Құран аяттарының үзінділерін тілге тиек етіп, өздерінің көздеген арам пиғылдарын іске асыру үшін діни құндылықтарды бұрмалауда.
Алайда терроризм және ислам – бір-біріне түпкі тамырынан бастап қарама-қайшы және бірін-бірі жоққа шығаратын көрініс.
Террористерде не аяушылық, не адамгершілік қасиеттер жоқ. «Терроризм» сөзі – араб тілінде «ирхаб», яғни, «қорқыту, үркіту» деген мағынаны білдіреді. Терроризм өз нысанасына бейкүнә адамдарды таңдап, балаларды аяусыз өлтіреді, оларды ата-аналарынан айырып, жетім қылдырады.
Зорлық-зомбылықтың барлық түрі Ислам нанымына қайшы келеді. Алла тағала адамдарға өзі белгілеген шектен шықпауды бұйырды және жерде зұлымдық жасауға, әділетсіздікке, зорлыққа, өлтіруге және қан төгуге тыйым салды. Бұған байланысты қасиетті Құранда «…Алла өзі қойған шектен шыққандарды ұнатпайды» деген аят бар. Сонымен қатар, мұсылман баласы Жаратушы Иесінің алдында өзге адамдарға қылмыс жасамау туралы ескертпегендіктері үшін де жауап береді. Нағыз мұсылман адам жер бетінде арсыздыққа жол бермей, керісінше игілік және ізгілікке ұмтылуы тиіс. Алланың қасиетті кітабында қоғамдық тәртіп бұзуға қатаң тыйым салынған. Құранның «әл-Ағраф» сүресінің 56-аятында «Тәртіпке келтірілгеннен кейін жер бетінде бұзықтық жасамаңдар» деген Алланың әмірі бар.
Құранда өз-өзіне қол жұмсау да үлкен күнә болып саналады. Мұсылман ғұламалары беліне жарылғыш заттарды байлап, жазықсыз жандар арасында өзін-өзі жарып жіберетіндерді қатты айыптайды, өйткені, Алла тағала өзін-өзі өлтіруге ашық тыйым салған. Құранның «Ниса» сүресінің 29-аятында «… өздеріңді өздерің өлтірмеңдер…» деген әмір бар. Сондықтан, Аллаға деген сенімі зор және Құранның жолымен жүретін мұсылман баласы мұндай әрекетке ешуақытта бара алмайды.
Біз Ислам дінін үйренгенде бірбеткейлік пен асырасілтеушіліктен бойын аулақ ұстайтын парасатты мұсылман тұлғасын тәрбиелеуге мүдделіміз. Біздің дәстүрлі дініміз ата-бабамыздың көп ғасырлық даналығына негізделген. Ұлы Абай, Шәкәрім, Мәшһүр Жүсіп ұстанған қазақтардың дәстүрлі мұсылмандығында басты негіз ретінде соқыр сенім емес, ақыл-парасат алынған. Ұстамдылық және қоғам бірлігін қорғау идеялары көптеген қазақ ойшылдарының философиялық еңбектерінде көрініс тапқан және бүгінгі қазақстандық қоғам арасында да кеңінен таратуға лайықты. Қазақ даласының әл-Фарабидан бастап Абайға дейін жалғасқан 1100 жылдық рухани тарихы бар. Сөзімнің соңында дін саласындағы түйшектелген мәселелерді шешу, экстремистік және террористік мақсатта дінді пайдалануға жол бермеу, зайырлы қоғамымызға қауіп төндіріп тұрған үрдістерге тосқауыл қою – ортақ жұмысымыз екенін атап өтемін.
Халқымыздың басым бөлігі мұсылман болуымен қатар ата-бабамыздан келе жатқан ханафи мазхабы мен матуриди ақидасын ұстанса, ел бірлігінің анағұрлым толық боларына сенімдіміз. Себебі, елімізге ағымдар кемей тұрып, дін мәселесінде ешбір келіспеушілік болмаған еді. Бәрі сол бір мазхаб пен сол бір ақиданың игі нәтижесі еді. Қоғамымыздағы мұсылмандар өзара бауырмал болса, өзге діндегілермен тату болса, берекеміздің артары сөзсіз.
Ұлт руханияты үшін ұлттық тіл, ұлттық діл және дін рухани тұғыр болып табылады. Осы үш діңгек бір-бірімен ажырамас бірлікте болғанда ұлт тұтастығы да берік.
Атырау облысы Дін істері басқармасы
Ақпараттық-талдау орталығының
бөлім басшысы Д.Муханбеталиев
Автор публикации
